Türk Medeni Kanunu’nun 282. Maddesine göre “Çocuk ile ana arasında soybağı doğumla kurulur. Çocuk ile baba arasındaki soybağı, ana ile evlilik,tanıma veya hakim hükmüyle kurulur. Soybağı ayrıca evlat edinme yoluyla da kurulur.”
TMK 284. Hükmüne göre soybağına ilişkin davalarda hakim maddi olguuları resen araştırı rve kanıtları serbestçe takdir eder. Taraflar ve üçüncü kişiler, soybağının belirlenmesinde zorunlu olan ve sağlıkları yönünden tehlike yaratmayan araştırma ve incelemelere rıza göstermekle yükümlüdürler. Davalı hakimin öngördüğü araştırma ve incelemeye rıza göstermezse, hakim durum ve koşullara göre bundan beklenen sonucu onun aleyhine doğmuş sayabilir. Bu durumdan kaçınılması halinde de HMK 292. Maddesine göre de zor kullanılarak DNA testi yaptırılabilir.
Yargıtay 8. Hukuk Dairesi’nin 21/09/2017 tarihli kararında da şu hükümlere yer verilmiştir: “HMK 292. Maddesi uyarınca dava dilekçesindeki talep çerçevesinde mahkemece tarafların iddia ve savunmaları da dikkate alınarak babalık iddiası ile ilgili olarak DNA testi yaptırmak üzere davalıya meşruhatlı davetiye çıkarılarak DNA testi için gerekli kan ve doku örneklerini vermesi, aksi takdirde zor kullanılarak bu testlerin yaptırılacağının ihtar edilmeli, buna rağmen davalı gelmez veya gelir de kan ve doku örneklerini vermez ise bu incelemelerin zor kullanılarak yapılmasına karar verildikten sonra DNA testi yaptırılıp alınacak rapor doğrultusunda bir karar verilmesi gerekir.”
Bu durumda tarafınıza karşı soybağı ile ilgili dava açıldığından sadece DNA testinden kaçıs bir çözüm olmayacak, hakim zorla yaptırılmasına karar verecektir.
Peki davacı DNA test masrafını yatırmazsa ne olacaktır? Yine yargıtay’ın verdiği kararlar doğrultusundan davacının DNA test masrafını yatırmaması durumunda dava reddedilmemeli, HMK 325. Hükmünce masrafın daha sonradan haksız çıkan taraftan alınmak üzere Devlet hazinesinden karşılanmasına karar verilmelidir.
Bilindiği üzere evlilik devam ederken veya evliliğin sona ermesinden başlayarak üçyüz gün içinde doğan çocuğun babası kocadır. Bu süre geçtikten sonra doğan çocuğun kocaya bağlanması, ananın evlilik sonrasında gebe kaldığının ispatı ile mümkündür.
Koca da soybağının reddi davası açarak babalık karinesini çürütebilir. Bu dava ana ve çocuğa karşı açılır.
Evlenmeden başlayarak en az yüksen gün geçtikten sonra ve evliliğin sona ermesinden başlayarak en fazla üçyüz gün içinde doğan çocuk evlilik içinde ana rahmine düşmüş sayılır.
Koca davayı, doğumu ve baba olmadığını veya ananın gebe kaldığı sırada başka bir erkek ile cinsel ilişkide bulunduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl içerisinde açmak zorundadır. Daha önceden beş yıl olan süre iptal edilerek yeni madde metninde süre bir yıla indirilmiştir. Çocuk ise ergin olduğu tarihten itibaren en geç bir yıl içerisinde dava açmak zorundadır. Tüm bu davalarda gecikme haklı bir sebebe dayanıyorsa bir yıllık süre bu sebebin ortadan kalktığı tarihte işlemeye başlar.