ŞANTAJ
Türk Ceza Kanunu’nda Şantaj suçu nasıl düzenlenmiştir?
Türk Ceza Kanu’nun 107. maddede kanun şantaj suçunu düzenlemiştir. Madde hükmü şu şekildedir:
“Hakkı olan veya yükümlü olduğu bir şeyi yapacağından veya yapmayacağından bahisle, bir kimseyi kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksız çıkar sağlamaya zorlayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beş bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılır.
Kendisine veya başkasına yarar sağlamak maksadıyla bir kişinin şeref ve saygınlığına zarar verecek nitelikteki hususların açıklanacağı veya isnat edileceği tehdidinde bulunulması halinde de birinci fıkraya göre ceza hükmolunur.”
Kanun bir kimsenin bir başkasına şantaj yoluyla bir şeyi yapmaya veya yapmamasına yada haksız yere çıkar elde etmesini zorlamasını cezalandırmıştır. Suçu unsurları bakımından tehditten ayırt etmek gerekir. Tehditte failin yasal bir hakkı kullanması söz konusu değildir. Kendi istediklerine yönelik olarak bir harekete geçilmesi için davranır. Ancak temel ayırt edici husus şantaj da failin yasal haklarını kullanmak ya da kullanmamak için bu hareketi yapmasıdır. Bu husus oldukça önemlidir bu sebeple de bu konularda mutlaka alanında uzman ceza davaları ile ilgilenen sizlere göre belirlenen avukatlarla çalışmanız tavsiye edilir.
Failin kendisi veya bir başkası içinde çıkar elde ediyor olabilir. Mağdur failin zorlamaları sonucunda zarar görmek ikilemi ile karşı karşıyadır bu ya failin istediğini yapmak veya yapmamak arasındadır. Söz konusu zarar mağdurun normalde yapma veya yapmama hakkı olan bir şeyin aksini yapması sonucu ortaya çıkar. Örneğin karşı taraf bulunduğu ve yaşadığı topluma göre uygunsuz bir harekette bulunmuştur, bu durumda o hareketi yapan kişi bu durumun ortaya çıkmasından ve resmi makamlar tarafından yargılanma ve ceza alma ihtimalinden korkmaktadır. Bu sebeple de şantaj suçunun faili bu korkuyu kullanarak istediklerini yaptırmaya çalışır.
Şantaj suçunda mağdur kişi ya failin istediğini yapmak ya da bir zarar alması durumunda olduğu için özgür değildir. Baskı ve tehdit altındadır. Fail bir kimseyi herhangi bi şeye zorunlu kılmaktadır. O kişiye bir şey yaptırmakta veya yaptırmamakta veya failin kendisine veya başkasına hukuka aykırı olarak haksız kazanç veya herhangi bir menfaat temin etmeye çalışmasıdır. Bu durumda mağdur ya başına gelecek zarara,kötülüğe razı olacaktır ya da istediği menfaati ona sağlayacaktır. Mağdurda özgür irade yoktur.
Fail eylemi uygularken yapacağı kötülüklerden mağdura söz etmekte, tersine hukuken hakkı olan, yetkisi dahilinde mağduru yapacağından veya yapmayacağından bahsederek zorlamaktadır. Örneğin şantaj suçunun faili bir kişiyi hırsızlık yaparken görmüştür. Bunu da normalde ihbar etme yükümlülüğü vardır. Ancak fail bunun yerine şantaj suçunun mağduruna “bana şunları verirsen, yahut yaparsan seni polise ihbar etmem” demektedir.
Hakkında yolsuzluk ile anılan siyasi bir kişiye, menfaat elde etmek için yolsuzlukları haber yapmama karşılığı bir iş yaptırılması gibi.
Mağdurdan istenilen eylem fiilen hukuka uygun da olabilir. Bir iş insanı hakkında ticari ünvanı’na zarar verecek haber yapılması karşılığında, iş insanından bir yardım kurumuna bağış yapmasını istemekte olduğu gibi.
Şantaj suçunun unsurları nelerdir?
Kişinin manevi özgürlüğü suçun koruduğu hukuki menfaatidir. Çoğu zaman kamu idaresine işlenen bir suç da olabilir. Bahsi geçen suç birçok hukuki menfaati ihlal eden suçlardandır.
Mağdur kişi gerçek kişi olabileceği gibi tüzel kişi de olabilir. Yalnız bu tüzel kişinin mağdur olabilmesi için failin uyguladığı eyleme tüzel kişinin temsilcisi muhatap olarak istemi yerine getiren temsilci tüzel kişinin adına hareket etmelidir.
Suçun oluşumunda failin istediği menfaati elde etmesi şart değildir, failin mağduru zorlaması anı yeterlidir.
Suç unsuru manevi kasıttır kastetmesi yeterlidir. Fail mağdur kişiyi hakkı olan bir şeyi yapacağına veya bahisle kanuna uymayan veya yükümlü olmadığı her hangi bir şeyi yaptırmaya veya yapmamaya ya da haksız kazanç elde etmesine bilerek kasıtlı ve isteyerek zorlamalıdır.