Yargıtay’daki Dava Ne Zaman Sonuçlanır? Temyiz Süreci ve Güncel Süreler

Mahkemede görülen bir davanın son aşaması genellikle temyizdir. Bu aşamada vatandaşların en çok merak ettiği konu Yargıtaydaki dava ne zaman sonuçlanır sorusudur. Türkiye Cumhuriyeti’nin en yüksek yargı organı olan Yargıtay, adli yargı alanında son sözü söyleyen mercidir. Yargıtay, dosyanın esasına girmeden önce, ilk derece ve istinaf mahkemelerinin kararlarını hukuka uygunluk yönünden inceler. Temyiz süreci, davanın toplam süresini belirleyen kritik bir aşamadır. Bu süreç, Türk yargı sisteminin en üst basamağını teşkil eden genel hukuki süreçler içinde yer alır.

Yargıtay’ın İşlevi ve Temyiz İncelemesi

Yargıtay, dosya bazında bir yargılama yapmaz. Yargıtay’ın temel görevi, hukuk mahkemelerinden gelen kararların hukuki denetimini yapmaktır. Bu denetim, kararın hukuka, usule ve yasaya uygun olup olmadığını belirler.

Temyiz Nedir ve Nasıl Başvurulur?

Temyiz, istinaf (Bölge Adliye Mahkemeleri) mahkemelerinin verdiği kararlara karşı başvurulan olağan kanun yoludur. İstinaf mahkemesi kararının tebliğinden itibaren kanunda belirtilen süreler içinde temyiz başvurusu yapılır. Temyiz başvurusu ile dosya, Yargıtay’a gönderilir. Dosyanın Yargıtay’a ulaşması dahi tek başına uzunca bir zaman alabilir.

Yargıtay Temyiz Sürecini Etkileyen Faktörler

Bir dosyanın Yargıtay’daki inceleme süresi birçok faktöre bağlıdır:

• Dairenin İş Yükü: Yargıtay’da dosyalar, ilgili ihtisas dairelerine (Hukuk Daireleri, Ceza Daireleri) yönlendirilir. Dairenin o anki iş yükü, süreyi doğrudan etkiler.
• Davanın Niteliği: Ticaret, miras ya da tek taraflı boşanma davası ne kadar sürer gibi konular, farklı dairelerin görevine girdiğinden ve farklı karmaşıklıklara sahip olduğundan süreler değişir.
• Hukuki Karmaşıklık: Dosyanın içerdiği hukuki sorunların derinliği, dairenin içtihadı birleştirme veya özel bir inceleme yapma ihtiyacını doğurabilir.
• Rapor Aşaması: Dosyanın raportör hâkim tarafından incelenip raporlanması aşaması da süreyi uzatan önemli bir faktördür.

Temyiz Sürecinin Aşamaları ve Süreleri

Yargıtay’daki bir dosyanın sonuçlanma süreci, birkaç temel aşamadan oluşur ve her aşamanın kendi içinde belli bir bekleme süresi vardır.

1. Dosyanın Yargıtay’a Gönderilmesi ve Kayıt

İlk derece mahkemesi veya istinaf mahkemesi, temyiz başvurusunu aldıktan sonra dosyayı fiziksel olarak Yargıtay’a gönderir.

• Bu aşama, postadaki ve mahkemedeki idari işlemler nedeniyle birkaç aydan bir yıla kadar sürebilir.
• Dosya Yargıtay’a ulaştığında, kaydı yapılır ve ilgili hukuk veya ceza dairesine tevzi (dağıtım) edilir.

2. Daire Ön İncelemesi ve Raportör Aşamasında Ne Olur?

Dosya ilgili daireye geldikten sonra, öncelikle bir raportör hâkime atanır. Raportör hâkim, dosyadaki tüm kararları, delilleri ve temyiz dilekçesini inceleyerek daireye sunulacak bir rapor hazırlar. Bu rapor, dairenin kararına esas teşkil eder.

• Ortalama Süre: Bu aşama, dairenin iş yoğunluğuna bağlı olarak 6 aydan 2 yıla kadar sürebilir.

3. Daire Karar İncelemesi ve Hüküm

Raportör raporu tamamlandıktan sonra dosya, dairenin heyet incelemesine alınır. Heyet, raporu ve dosyadaki hukuki durumu değerlendirerek bir karar verir.

• Yargıtaydaki dava ne zaman sonuçlanır sorusunun cevabının belirlendiği bu aşama, genellikle en hızlı ilerleyen, ancak öncesinde en çok bekleme yaşanan aşamadır.

Yargıtay Kararının Türleri ve Sonuçları

Yargıtay, temyiz incelemesi sonucunda üç temel karar türünden birini verir. Bu kararlar, davanın nihai akıbetini belirler.

Onama Kararı

Yargıtay, istinaf mahkemesi kararını hukuka uygun bulursa kararı onar. Onama kararı ile ilk derece ve istinaf kararı kesinleşmiş olur.

• Kesinleşme: Onama kararı, davanın sonuçlandığı ve kararın icraya konulabileceği anlamına gelir. Ancak karara rağmen hukuki süreç devam edebilir. Yargıtay onama kararına nasıl itiraz edilir sorusu, onama sonrası olağanüstü kanun yolları için gündeme gelir.

Bozma Kararı

Yargıtay, istinaf mahkemesi kararını hukuka aykırı bulursa kararı bozar. Bozma kararı, dosyanın tekrar inceleme yapılması için ilgili mahkemeye geri gönderilmesi demektir.

• Sonuç: Bozma kararı, davanın yeniden başlayacağı ve Yargıtaydaki dava ne zaman sonuçlanır sorusunun cevabının ileri bir tarihe erteleneceği anlamına gelir. Mahkeme, Yargıtay’ın bozma gerekçesine uymak zorundadır (uyma kararı).

Düzelterek Onama Kararı

Hukuka aykırılık, kararın esasını etkilemeyecek nitelikteyse, Yargıtay bu hatayı düzelterek kararı onar.

• Süreç: Bu karar türü, davanın daha hızlı kesinleşmesini sağlar ve dosyanın geri gitmesine gerek kalmaz.

Süreyi Kısaltma ve Takip İpuçları

Yargıtay’daki süreci kısaltmak genellikle mümkün olmasa da, avukatlar aracılığıyla dosyanın takibi ve hızlandırılması adına yapılabilecek bazı işlemler bulunur.

Acele İşler ve Süreç Takibi

Hukuk sistemimizde “ivedi” nitelikteki davalar (bazı çocuk hukuku ve vesayet davaları gibi) öncelikli olarak görülse de, Yargıtay’daki genel süreç iş yüküne bağlıdır.

• Avukat Desteği: Bir avukatın dosya takibi ve ilgili daire ile kurduğu iletişim, dosyanın unutulmamasını veya idari bir aksaklık nedeniyle gecikmemesini sağlar. Özellikle istinaf mahkemesi ne kadar sürer istinaf nedir süreçleri de dahil olmak üzere, kanun yollarının baştan doğru işletilmesi kritik öneme sahiptir.
• Dosya Durumu: İlk derece mahkemesinde dosya durumu karara çıkan dava ne zaman sonuçlanır aşamasında bile olsa, kanun yolu süresinin doğru hesaplanması gerekir.

Temyiz Süresi ve Dijital Takip

Temyiz yoluna başvurma süresi davanın türüne göre farklılık gösterir. Hukuk davalarında genellikle 2 hafta iken, bazı özel kanunlarda farklı süreler öngörülmüştür. Bu sürelerin kaçırılması, kararın otomatik olarak kesinleşmesine yol açar. Dosyanın Yargıtay’a gidiş ve geliş süreçleri e-Devlet veya UYAP vatandaş portalı üzerinden takip edilebilir. Ancak bu dijital sistemler genellikle fiziki süreçten sonra güncellendiği için, en sağlıklı takip yolu avukat aracılığıyladır.

Soru-Cevap

• Soru: Yargıtay’da bir dosyanın sonuçlanması ortalama ne kadar sürer?
• Cevap: Yargıtaydaki dava ne zaman sonuçlanır sorusunun cevabı davanın türüne, dairenin iş yüküne ve hukuki karmaşıklığa bağlıdır. Genel olarak, dosyanın Yargıtay’a ulaşmasından sonraki inceleme süresi 1 yıl ile 3 yıl arasında değişebilir.

S.S.S. (Sıkça Sorulan Sorular)

• Soru: Yargıtay bozma kararı verirse ne olur?
• Cevap: Yargıtay bozma kararı verirse, dosya yeniden inceleme yapılması için ilgili ilk derece veya istinaf mahkemesine geri gönderilir. Dava süreci, bozma kararına uygun olarak yeniden başlar.
• Soru: Yargıtay’da görülen tüm davalar temyiz midir?
• Cevap: Yargıtay, esas olarak istinaf mahkemelerinin kararlarını temyizen inceler. Ancak bazı özel ve sınırlı davalarda ilk ve tek temyiz mercii olarak görev yapabilir.
• Soru: Yargıtay’a temyiz başvurusu için hangi süreye dikkat edilmelidir?
• Cevap: Temyiz süresi, istinaf mahkemesinin gerekçeli kararının tebliğinden itibaren Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre genellikle iki haftadır. Bu süre davanın türüne göre değişebilir.
• Soru: Yargıtay’da bir dava açmak mümkün müdür?
• Cevap: Yargıtay, bir ilk derece mahkemesi değildir. Bu nedenle, Yargıtay’da doğrudan bir dava açmak mümkün değildir. Yargıtay yalnızca alt mahkemelerin kararlarını temyizen inceleme yetkisine sahiptir.

---

İletişim Bilgileri

Yargıtay süreci, davanızın kesinleşeceği ve hukuki sonucun nihayet belirleneceği en kritik aşamadır. Temyiz dilekçesinin hazırlanmasından dosya takibine kadar geçen bu süreçte hak kaybı yaşamamak büyük önem taşır. Yargıtay’daki dosya takibi ve temyiz süreçlerinde deneyimli ekibimizle yanınızdayız. Avukat Tülin Babaoğlan Yılmaz’dan profesyonel hukuki danışmanlık ve dava takibi için bizimle iletişime geçebilirsiniz.

Adres: Maidan İş ve Yaşam Merkezi C-112, Eskişehir Yolu Bilkent Kavşağı No: 4 Çankaya / Ankara, 06800

Telefon: 0546 646 70 14

Whatsapp: https://wa.me/905466467014