Tek Celsede Boşanmak Mümkün Mü? Hızlı Boşanma Süreci
Evliliklerini sonlandırma kararı alan çiftlerin en büyük arzularından biri, bu zorlu süreci mümkün olan en hızlı ve en az yıpratıcı şekilde tamamlamaktır. Bu noktada en sık duyulan ve hedeflenen kavram “tek celsede boşanmak”tır. Peki, Türk hukuk sisteminde tek celsede boşanmak gerçekten mümkün müdür ve bunun şartları nelerdir? Evet, mümkündür. Hukuki olarak “tek celsede boşanma” olarak adlandırılan süreç, esasen “anlaşmalı boşanma” davasının bir sonucudur. Tarafların boşanmanın tüm sonuçları üzerinde tam bir mutabakata varması halinde, mahkeme tek bir duruşma (celse) ile boşanma kararını verebilir. Bu hızlı ve pratik yol, çekişmeli davaların aksine, uzun ve yıpratıcı süreçlerin önüne geçer. Bu nedenle, tüm anlaşmalı boşanma davaları bu hedefe yönelik olarak yürütülür.
Tek Celsede Boşanmanın Temel Şartı: Anlaşmalı Boşanma
Tek bir duruşmada boşanabilmenin tek yolu, davanın “anlaşmalı boşanma” olarak açılması ve kanunun aradığı şartların eksiksiz bir şekilde yerine getirilmesidir. Çekişmeli boşanma davalarında taraflar arasında mal paylaşımı, velayet, nafaka gibi konularda anlaşmazlık olduğu için, delillerin toplanması, tanıkların dinlenmesi ve birden fazla duruşma yapılması kaçınılmazdır. Ancak anlaşmalı boşanmada, taraflar tüm bu konuları mahkeme dışında kendi aralarında çözüme kavuşturduğu için süreç hızlanır. Hâkimin tek görevi, tarafların iradelerini ve hazırladıkları protokolün kanuna uygunluğunu denetlemektir. Bu nedenle, hızlı boşanmak isteyenlerin bilmesi gerekenler arasında en önemli konu, eşleriyle uzlaşma zemini aramanın gerekliliğidir.
Anlaşmalı Boşanma İçin Gerekli Yasal Koşullar
Mahkemenin tek celsede boşanma kararı verebilmesi için Türk Medeni Kanunu’nun aradığı şartların tamamının sağlanmış olması zorunludur. Bu şartlar, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu Madde 166 (TMK 166)‘nın üçüncü fıkrasında açıkça belirtilmiştir:
Madde 166/3: Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır.
Bu kanun maddesine göre sağlanması gereken koşullar şunlardır:
- En Az Bir Yıllık Evlilik: Boşanma davasının açıldığı tarihte, evliliğin üzerinden en az bir yıl geçmiş olmalıdır. Bir yıldan kısa süren evliliklerde anlaşmalı boşanma mümkün değildir.
- Tarafların Birlikte Başvurması veya Birinin Davasını Diğerinin Kabul Etmesi: Eşler ya birlikte mahkemeye başvurmalı ya da bir eşin açtığı davayı diğer eş kabul etmelidir.
- Hâkim Huzurunda İradelerin Açıklanması: Duruşma sırasında her iki tarafın da bizzat hazır bulunması ve boşanmak istediklerini hâkimin huzurunda sözlü olarak beyan etmeleri gerekir.
- Anlaşmalı Boşanma Protokolü: Boşanmanın mali sonuçları (nafaka, tazminat, mal paylaşımı) ve çocukların durumu (velayet, kişisel ilişki) hakkında tarafların anlaştığını gösteren bir protokol hazırlanmalı ve her iki tarafça imzalanmalıdır.
Bu şartlardan herhangi birinin eksik olması durumunda, dava anlaşmalı olmaktan çıkar ve çekişmeli boşanma davasına dönüşür. Bu da tek celsede boşanma ihtimalini ortadan kaldırır.
Protokolün İçeriği ve Duruşma Gününde Yaşananlar
Tek celsede boşanmanın temel taşı olan anlaşmalı boşanma protokolü, boşanmanın anayasası niteliğindedir ve tarafların gelecekteki tüm hak ve yükümlülüklerini belirler. Bu belgenin eksiksiz ve şüpheye yer bırakmayacak şekilde net hazırlanması, sürecin hızla sonuçlanması için zorunludur. Protokolde mutlaka yer alması gereken temel unsurlar; velayetin kime verileceği, diğer ebeveynin çocukla kişisel ilişki kurma düzeni (görüşme gün ve saatleri), çocuk için ödenecek iştirak nafakası miktarı, eşlerden biri için talep ediliyorsa yoksulluk nafakası miktarı, tarafların birbirinden talep ettikleri maddi ve manevi tazminat tutarları ve evlilik birliği içinde edinilen malların nasıl paylaşılacağıdır. Bu konularda herhangi bir belirsizlik bırakılması veya bir konunun atlanması, hâkimin protokole müdahale etmesine veya davayı reddetmesine neden olabilir, bu da tek celsede boşanma hedefini imkansız hale getirir.
Duruşma günü geldiğinde, tek celsede boşanmanın gerçekleşmesi için en kritik an yaşanır. Taraflar, avukatları olsa dahi, duruşmada bizzat hazır bulunmak zorundadır. Hâkim, duruşma salonunda tarafları dinleyerek kimlik tespitlerini yapar ve ardından her birine ayrı ayrı, boşanma kararını ve sundukları protokolü özgür iradeleriyle mi kabul ettiklerini sorar. Bu, sürecin baskı altında gerçekleşmediğinden emin olmak için yapılan bir kontroldür. Tarafların özgür iradelerini beyan etmelerinin ardından hâkim, protokolün içeriğini, özellikle çocukların velayeti ve nafakası gibi kamu düzenini ilgilendiren kısımlarını inceler. Her şeyin kanuna ve çocuğun üstün yararına uygun olduğuna kanaat getirdiği anda, protokolü onaylar ve boşanma kararını o an, o tek celsede açıklar. Böylece, “tek celsede boşanmak” hukuken gerçekleşmiş olur.
Soru–Cevap
Anlaşmalı boşanma davası ne kadar sürer ve tek celsede biter mi?
Tüm şartlar sağlandığında ve adliyelerin yoğunluğuna bağlı olarak, anlaşmalı boşanma davası genellikle 1 ila 3 ay içinde sonuçlanır. Dilekçe verildikten sonra mahkeme bir duruşma günü belirler ve bu tek duruşmada, tarafların anlaşması ve protokolün uygun bulunması halinde boşanma kararı verilir.
Sıkça Sorulan Sorular (S.S.S.)
Evet, mümkündür. Anlaşmalı boşanma davalarında avukat tutma zorunluluğu yoktur. Ancak, boşanma protokolünün hukuki haklarınızı tam olarak koruyacak şekilde hazırlanması, gelecekte yaşanabilecek olası hak kayıplarını önlemek adına kritik öneme sahiptir. Bu nedenle, bir avukattan destek alınması şiddetle tavsiye edilir.
Anlaşmalı boşanmanın en temel şartlarından biri, her iki tarafın da duruşmada bizzat hazır bulunmasıdır. Taraflardan biri mazeretsiz olarak duruşmaya katılmazsa, hâkim anlaşmalı boşanma talebini reddeder ve dava çekişmeli boşanma davasına dönüşebilir. Bu da tek celsede boşanmayı imkansız hale getirir.
Evet, reddedebilir. Hâkim, hazırlanan protokolü incelerken özellikle kamu düzenini ve çocuğun üstün yararını gözetir. Protokolde kanuna aykırı maddeler varsa veya çocukların menfaatine aykırı bir düzenleme (örneğin çok düşük bir iştirak nafakası) tespit ederse, taraflardan bu maddeleri düzeltmelerini isteyebilir. Düzeltme yapılmazsa davayı reddedebilir.
Sonuç
Sonuç olarak, tek celsede boşanmak hayal değil, “anlaşmalı boşanma”nın doğal bir sonucudur. Eşlerin en az bir yıldır evli olmaları ve boşanmanın tüm sonuçları üzerinde tam bir mutabakata vararak bunu bir protokole bağlamaları halinde, tek bir duruşmada evliliklerini sonlandırmaları mümkündür. Bu süreç, tarafların uzlaşma kültürüne ve süreci doğru yönetmelerine bağlıdır. Konuyla ilgili daha detaylı bilgi edinmek ve sürecin tüm adımlarını öğrenmek için anlaşmalı boşanma süreci ve aşamaları hakkındaki ana başlığımızı incelemek, size kapsamlı bir yol haritası sunacaktır.
İletişim
Tek celsede boşanmak ve anlaşmalı boşanma sürecini en hızlı ve en doğru şekilde yürütmek için profesyonel hukuki destek almak önemlidir. Avukat Tülin Babaoğlan Yılmaz ve deneyimli ekibimizle iletişime geçerek danışmanlık hizmeti alabilirsiniz.
Adres: Maidan İş ve Yaşam Merkezi C-112, Eskişehir Yolu Bilkent Kavşağı No: 4, Çankaya / Ankara, 06800
Telefon: 0546 646 70 14
WhatsApp: https://wa.me/905466467014